Kto rządzi w Holandii?
Holandia jest jedną z kilku monarchii w Europie. Tak jak w wielu innych państwach, rodzina królewska pełni tu jedynie funkcję reprezentacyjną. Kto tak naprawdę ma władzę w Królestwie Niderlandów? Dowiedz się, jak działa ustrój polityczny i ustawodawstwo w tym kraju.
Król w Holandii – Królestwo Niderlandów
Pełna nazwa Holandii to Królestwo Niderlandii. Państwo to obejmuje nie tylko Holandię europejską, ale również karaibskie kraje składowe (Aruba, Curacao oraz Sint Marten), a do tego także zamorskie gminy Holandii, czyli Sabę, Sint Eustatius i Bonaire. Taka struktura Królestwa jest wynikiem jego kolonialnej przeszłości. W czasach wielkich odkryć geograficznych Niderlandy były potęgą i posiadały tereny także w Indonezji i Surinamie. Oba te kraje odzyskały niepodległość w XX w. i nie są już pod wpływem Holandii.
Kim jest król – Holandia
W Holandii, w przeciwieństwie do Polski, nie funkcjonuje stanowisko prezydenta. Zamiast tego rolę oficjalnej głowy państwa pełni król lub królowa. Obecnie królem Królestwa Niderlandów jest Wilhelm-Alexander, który piastuje to stanowisko od 2013 roku. Jest to syn królowej Beatrycze, która abdykowała ustępując mu władzy. Wilhelm-Aleksander pełni rolę jedynie reprezentacyjną i ceremonialną. Nie angażuje się on w dyskusje polityczne i nie wyraża publicznie swoich opinii na ten temat. Następczynią Niderlandzkiego tronu jest Amalia, najstarsza z 3 córek królewskiej pary.
Holenderska rodzina królewska
Rodzina królewska Holandii wywodzi się z rodu Oranje-Nassau. Dynastia ta panuje już od ponad 500 lat. Jest to jedna z niewielu europejskich monarchii, w których głowami państwa tak często bywały kobiety. Wilhelm-Alexander jest pierwszym mężczyzną na tronie od 123 lat. Miejscem zamieszkania holenderskiej rodziny królewskiej jest zamek w Hadze zwany Huis ten Bosch.
Król Wilhelm-Alexander pełnił rolę reprezentacyjną Holandii jeszcze przed abdykacją królowej Beatrycze. Już w latach 90. został powołany do składu Światowej Komisji Wody XXI w., a także do Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Angażował się również w działalność charytatywną, m.in. jako wolontariusz pomocy edukacyjnej w Kenii.
Kto rządzi w Holandii?
Władza króla w Holandii jest jeszcze bardziej ograniczona niż prezydenta w Polsce. Jego rola ogranicza się podpisywania parlamentarnych umów, co zazwyczaj jest zwykła formalnością. Realnie głową państwa w Holandii jest szef rządu, czyli premier. Od 2010 roku na stanowisku tym jest Mark Rutte. Jest on liderem partii VVD, która jest określana jako centroprawicowa o profilu liberalnym. Jego rząd tworzy koalicja z lewicową partią pracy. Co ciekawe, w poprzedniej kadencji współpracował z partią chrześcijańsko-demokratyczną o bardzo konserwatywnym programie.
Parlament w Holandii
Parlament Niderlandzki ma swoją siedzibę w Hadze, w historycznym kompleksie budynków Binnenhof. Składa się on z dwóch izb. Jest to Tweede Kamer oraz Eerste Kamer, zwana także Senaat. Tweede Kamer to odpowiednik polskiego sejmu i to tam toczą się najważniejsze debaty polityczne. Urząd ten liczy 150 posłów, czyli 3 razy mniej niż nasz sejm. Tam właśnie uchwala się ustawy. Wybory parlamentarne odbywają się co 4 lata i mogą w nich oddać swój głos wszyscy pełnoletni obywatele Holandii.
Co ciekawe, nie obowiązuje tu zasada progu wyborczego. Przykładowo w Polsce, aby poseł mógł zasiąść w sejmie, na jego partię musi zostać oddane co najmniej 5% wszystkich głosów. Jest to zasada powszechna w wielu europejskich krajach, w Holandii jednak obowiązuje system całkowicie proporcjonalny. Oznacza to, że aby poseł otrzymał mandat, wystarczy, że zagłosuje na niego 0,67% wyborców. Powoduje to duże zróżnicowanie wśród zasiadających w sejmie, przez co nad projektami ustaw debatują zarówno członkowie partii obrońców zwierząt, jak i skrajnie konserwatywni protestanci odmawiający kobietom prawa do sprawowania urzędów publicznych.
Parlament w Holandii – senat
Holenderski senat, czyli Eerste Kamer, ma stosunkowo niewielką władzę. Jego rolą jest głównie sprawdzanie czy uchwalone przez sejm ustawy są zgodne z prawem. Zasiada w nim 75 senatorów. Wybierani są oni w wyborach pośrednich, w których głosują członkowie Stanów Prowincjonalnych. Są to lokalne rządy, pełniące podobną funkcję jak sejmiki wojewódzkie w Polsce. Oni z kolei wybierani są w powszechnych wyborach. Co ciekawe, senatorowie często wykonują równolegle inne zawody. Jest tak, ponieważ obrady senatu odbywają się tylko raz w tygodniu – resztę swojego czasu mogą oni poświęcić na co chcą.