Sądownictwo dla nieletnich w Królestwie Niderlandów

Bandi zagryzł Leona, czy matka trafi za kraty?

Wielokrotnie na łamach naszej strony piszemy o przestępczości w Królestwie Niderlandów. W części tych materiałów głównymi antybohaterami są młodociani sprawcy. Jak obchodzi się z nimi holenderski wymiar sprawiedliwości? Na co mogą liczyć nieletni przestępcy i czy wszyscy odpowiadają za swoje czynny?

Granice wieku

Jak sądzeni są nastolatkowie, na podstawie jakich przepisów? Jak wskazuje Rianne van der Hulst, prawniczka specjalizująca się w sprawach karnych w rozmowie z Nu.nl, w prawie karnym dla nieletnich jest kilka granic wiekowych. Oskarżeni w wieku od 12 do 18 lat sądzeni są na podstawie prawa karnego dla nieletnich. Jeśli jednak młodzi ludzie dopuścili się ciężkich przestępstw i są mocno zdeprawowani w grupie od 16 do 18 lat, można stosować już zapisy prawa karnego dla dorosłych.
Co ciekawe przepisy działają też w drugą stronę. Ludzie w wieku 18 do 23 lat mogą też być czasem sądzeni na podstawie prawa karnego dla nieletnich, kiedy np. obrona jest w stanie wykazać, iż człowiek ten jest niedojrzały emocjonalnie lub wyrok dla dorosłych mocno wpłynąłby na jego rozwój.

Dzieci zaś poniżej 12 roku życia to „przestępcy doskonali”. Mogą być oni przesłuchani przez policję, ale nie mogą być skazani przez sąd dla nieletnich.

 

Za zamkniętymi drzwiami

Dlaczego tak mało wiadomo o sprawach nieletnich? Większość spraw nieletnich toczy się za zamkniętymi drzwiami. Sądy uważają, iż ludzie ci nie są z gruntu źli. Ma to więc na celu ochronę nieletnich. Tak, by informacja o tym co zrobili lub czego padli ofiarą (bo tyczy się to też poszkodowanych młodocianych), nie wyszła poza salę rozpraw, by nie wpłynęła jeszcze bardziej na ich życie. Procesy te ujawnia się tylko, gdy istnieje ważny interes społeczny.

 

Straty

Załóżmy dość prostą sytuację. Wyobraźmy sobie, iż jakiś nastolatek wybił sąsiadowi w pojeździe okna lub dopuścił się czynów chuligańskich, malując graffiti i niszcząc w ten sposób mienie innej osoby. Kto ponosi odpowiedzialność za tego typu przestępstwo?

Nastolatkowie odpowiadają za swoje czyny nie tylko karnie, ale i finansowo. Młodzież w wieku od 12 do 18 lat może zostać zobowiązana do zapłaty odszkodowania ofierze. Przy ustalaniu wysokości odszkodowania sąd nie bierze bowiem pod uwagę wieku sprawcy.
Różnica wieku dotyczy jedynie finansowania. Za dzieci do 14 lat płacą rodzice. Od 15 w górę odpowiadają już sami nastolatkowie, którzy mogą, np. spłacać odszkodowania nawet przez kilkanaście lat w ratach.

TBS

Coraz częściej słyszy się o młodocianych zabójcach, gwałcicielach. Czy w ich przypadku też istnieje TBS dla nieletnich? Tak. Można powiedzieć, iż jest odpowiednik TBS dla niepełnoletnich. Jest to PIJ. Trafiają tam skazani, u których stwierdzono zaburzenia umysłowe czy wadliwy rozwój emocjonalny, psychiczny. By tam jednak trafił nastolatek, przestępstwo, jakie popełnił musi być zagrożone karą co najmniej 4 lat pozbawienia wolności.
Warto też pamiętać, iż PIJ stawia głównie na edukację i resocjalizację i można tam trafić na maksymalnie trzy lata, z czego ostatni rok jest rokiem zawieszonym warunkowo.

 

Edukacja i resocjalizacja

Holenderski wymiar sprawiedliwości uważa, iż praktycznie każdego młodocianego przestępcę można naprostować i przywrócić społeczeństwu. W efekcie w zakładach karnych bardzo duży nacisk kładziony jest na spotkania z psychologiem, naukę, integrację społeczną. Wszystko po to, by młodzi ludzie zrozumieli, że to, co zrobił, było błędem, ale mają całe życie przed sobą, by ów błąd naprawić i być wzorowym obywatelem.

 

Źródło:  Nu.nl