Nie tylko w Polsce jest problem z oświatą

Wedle przeprowadzonych badań, nierównomiernie rozłożone niedobory nauczycieli w Niderlandach wywierają presję na przyszłość edukacji w tym kraju. Na chwilę obecną poziom nauczania w Holandii nie spada, ale jak zaznaczają eksperci z komisji oświatowej, by tak pozostało należy dokonać naprawdę „ostrych decyzji”.

Inspektorat do spraw edukacji w Holandii stwierdza, iż w systemie oświaty zaczynają pojawiać się „drobne rysy”, które, jeśli nic nie zostanie zrobione, z czasem mocno się pogłębią i doprowadzą do poważnych pęknięć.

Pęknięcia te będzie można zaobserwować w pogarszających się wynikach uczniów, nierównych szansach i pogłębiającej się segregacji społeczno-ekonomicznej podopiecznych. Wszystko to ma wynikać z nierównomiernego niedoboru nauczycieli.

Coraz więcej wolnych etatów

W 2019 roku komisja szacuje, iż w holenderskim systemie oświaty brakuje 2232 pełnoetatowych nauczycieli i dyrektorów placówek oświatowych. Co gorsze, wedle badań w roku szkolnym 2023/24 wakaty będą dotyczyć blisko 4200 etatów, by za 8 lat w 2027 sięgnąć blisko 9000 nieobsadzonych stanowisk. Jeśli więc już dziś można mówić o poważnych problemach z zapewnieniem odpowiedniej edukacji na wysokim poziomie w niektórych szkołach, to za 8 lat absencja kadr dotknie ogromnej ilości uczniów, co spowoduje wyraźny spadek jakości nauczania. Pozostali w pracy pedagodzy, będą musieli bowiem zwiększyć liczbę godzin nauczania, wykładając w kilku szkołach. Wszystko to zaś kosztem życia prywatnego i czasu wolnego, w którym sami się dokształcali czy przygotowywali scenariusze, by prowadzić ciekawe lekcje.

Braki kadry są najbardziej widoczne w szkołach, gdzie uczą się emigranci

Interesująca dysproporcja

Ciekawy jest fakt, iż dysproporcje w alokacji nauczycieli nie stanowią osi wieś-miasto, centrum-peryferia jak mogłoby się wydawać. Okazuje się bowiem, iż szkoły w małych miastach potrafią mieć wystarczającą liczbę nauczycieli, a placówki w wielkich aglomeracjach od dłuższego czasu nie potrafią obsadzić wolnych wakatów. Po przebadaniu tysięcy szkół, eksperci wskazują na to, iż największe braki w kadrze pedagogicznej występują tam, gdzie stała i doświadczona kadra ma największe znaczenie, czyli w szkołach, gdzie uczą się dzieci emigrantów i emigranci spoza europejskiego kręgu kulturowego. To właśnie tam częste zmiany wakatów i częste zmiany nauczycieli, wraz z problemami językowymi podopiecznych sprawiają, że poziom nauki jest niski. Wielki wpływ ma na to również zachowanie samych uczniów, którzy często nieprzywykli do warunków szkolnych znanych z Europy, nie potrafią się zachować lub nie wykazują wymaganego szacunku do nauczyciela. Brak zaś ogłady w stosunku do pedagoga często skutkuje tym, że pracująca tam kadra odchodzi w poszukiwaniu lepszych warunków i w ten sposób przysłowiowe „koło” się zamyka.

Nowa kadra

Holandia od lat jest dumna z kształcenia studentów dopasowanego do potrzeb aktualnego rynku pracy. Niestety w ciągu ostatnich kilku lat zmniejszenie prestiżu nauczyciela, wraz ze średnimi jak na niderlandzkie realia, warunkami płacowymi powoduje, iż coraz mniej studentów wybiera pedagogikę wychowawczą lub szkolną. Dlatego wraz z podniesieniem zarobków nauczyciela, bardzo ważne są działania mające na celu przywrócenie belfrom ich dawnej rangi. Tylko to, wraz z szeroką akcją promocyjną, a być może i subsydiarnością kierunków pedagogicznych, pozwoli w najbliższych latach wyrównać niedobory nauczycieli w Holandii.