Kiedy w Holandii wolno strajkować, a kiedy nie?

Ostatnio informowaliśmy państwa o strajkach w różnych branżach od kolejowej po piwowarską. W tej drugiej działania pracowników nie odcisnęły żadnego piętna na społeczeństwie. Gdy jednak kadry ProRail przerwały pracę, poszkodowanych podróżnych można było liczyć tysiącami. Czy takie działania były legalne? Czy w Holandii może odbyć się każdy strajk nawet kosztem innych grup społecznych?

Pytanie to pojawia się coraz częściej po tym jak związkowcy z FNV ogłosili, iż rozważają strajk na kolei, który sparaliżuje ten środek transportu w całym kraju. Jeśli do tego dojdzie, nie ucierpi tylko pracodawca, ale całe niderlandzkie społeczeństwo. Miliony ludzi każdego dnia korzysta bowiem z pociągów, by dotrzeć do pracy lub szkoły. Czy to wszystko jest legalne?

Podstawa prawna

Tak. Prawo do strajku znajduje się w Europejskiej Karcie Społecznej. Z jej zapisów jasno wynika, że kiedy związki i pracodawca nie dojdą do porozumienia, pracownik może czasowo przerwać pracę. Działania takie bardzo często mają miejsce, gdy rozmowy płacowe utkną w martwym punkcie.

Proporcjonalny

Co jednak ważne strajk poprzez zawieszenie, przerwanie pracy nie zawsze jest dozwolony. Aby go przeprowadzić, również należy się kierować określonymi zasadami. „Na przykład musisz w porę ogłosić strajk swojemu pracodawcy. A środki, takie jak strajk, muszą być rozsądne. Oznacza to, że musi on być proporcjonalny co do ostatecznego celu, jakim jest wyższa płaca lub lepsze zapisy układu zbiorowego umowy o pracę” – stwierdza, rozmówca Nu.nl, adwokat Arnold Birkhoff, specjalizujący się w układach zbiorowych pracy.

Sąd

Co więcej, pracodawca słysząc o planowanym przerwaniu pracy może iść do sądu, by ten zakazał lub ograniczył jego skalę. „Strajk może zostać zakazany, jeśli jest to społecznie konieczne. Na przykład sąd może zakazać strajku, jeśli mogłoby dojść do zagrożenia porządku publicznego lub zdrowia publicznego” - mówi prawnik. Zaznacza jednak, iż określenia takie jak „społecznie konieczne” są bardzo płynne i dają pole do ogromnej interpretacji.
Do sądu mogą też udać się inne podmioty. Tak było przy okazji strajku NS, kiedy to władze lotniska Schiphol wyegzekwowały to, iż pociągi mają kursować do i z lotniska, tak by strat nie poniósł port lotniczy.

Bezpieczne

Innym wymogiem jest bezpieczeństwo. Strajki nie mogą doprowadzić do sytuacji zagrażających życiu lub mieniu. Strajk lekarzy nie może oznaczać, iż ci przestaną leczyć, operować i nagłe ofiary wypadków będą umierać na ulicach. Podobnie jest ze strażakami. Nie mogą stwierdzić, że przestają gasić pożarów.

Strajk w ProRail

Jak więc będzie to wyglądać w przypadku ewentualnego strajku pracowników ProRail? FNV wskazuje, iż organizując takie działania, bierze też pod uwagę prawo do strajku, jego zasady, a także skutki społeczne, jakie wywoła. Dlatego też, dotychczas zamiast zablokować ruch na stałe w całym kraju przez długi czas, robił to regionalnie. Teraz jednak wskazuje, iż strajk musi być odczuwalny też przez pracodawcę, a tak się obecnie nie było Dojdzie więc najprawdopodobniej do nasilenia działań. Być może właśnie akcji na terenie całej Holandii. Najpewniej jednak mieć będzie miejsce sytuacja podobna do tej jak przy protestach NS. Wprowadzona zostanie komunikacja szkieletowa – tak by przynajmniej niektóre składy mogły kursować. Są to jednak tylko przypuszczenia. Związkowcy nie podjęli jeszcze ostatecznych decyzji.

Źródło:  Nu.nl