Koniec profilowania etnicznego na holenderskich granicach

Kontrole graniczne w Holandii teoria a praktyka

Koninklijke Marechaussee ogłosiła, iż przestanie sprawdzać podróżnych na podstawie ich pochodzenia etnicznego. Funkcjonariusze, w liście do Izby Reprezentantów, oficjalnie przekazali, iż podczas służby nie będą już kierować się zasadami profilowania etnicznego. Czy to coś zmieni na granicach?

Profilowanie etniczne

Czym jest profilowanie etniczne? To niejako określenie człowieka, jego szansy na pewne działania, zachowania przez pryzmat jego koloru skóry, pochodzenia. Mówiąc inaczej, jest to narzucenie pewnych cech danym nacjom, osobom o określonym kolorze skóry. Funkcjonariusze korzystający z niego opierają się na pewnych schematach i wzorcach, podejrzewając, iż dana osoba może mieć większe lub mniejsze predyspozycje, np. do przemytu zakazanych substancji lub podróży na sfałszowanych dokumentach.

 

Otwarte wrota dyskryminacji

Działanie, które na podstawie koloru skóry prowadzi do założenia, iż dana osoba jest potencjalnym złodziejem, nielegalnym migrantem lub przemytnikiem, zdaniem wielu organizacji pozarządowych to prosta droga do dyskryminacji. Dlatego też od wielu lat podmioty takie jak między innymi Amnesty International wskazują na szkodliwość tych działań i apelują o ich jak najszybsze wstrzymanie.

 

Sąd

Sprawa trafiła nawet do sądu. Holenderski wymiar sprawiedliwości wydając wyrok we wrześniu tego roku, nie doszukał się jednak znamion dyskryminacji i wskazał, że Koninklijke Marechaussee może nadal korzystać z profilowania etnicznego. Zdaniem wymiaru sprawiedliwości pochodzenie etniczne (kolor skóry), może bowiem wskazywać na obywatelstwo danej osoby, co może ułatwiać pracę funkcjonariuszom.

Koniec z tym

Decyzja sądu nie spodobała się organizacjom walczącym o prawa człowieka, które zapowiedziały apelacje. Trudno jednak powiedzieć czy wyrok sądu drugiej instancji będzie konieczny. Żandarmeria przekazała bowiem, iż z własnej nieprzymuszonej woli rezygnuje z tego działania. Teraz dla służb nie będzie miało znaczenia, czy ktoś ma ciemny, śniady lub biały kolor skóry. Wszyscy mają być traktowani tak samo, a więc i podejrzewani o to samo.

 

Problem profilowania etnicznego został obśmiany nawet w kreskówkach. Oto słynna scena i serialu Famili Guy, który w dużej mierze pokazuje, jak miało być traktowane profilowanie.

 

Zmiana w praktyce

Co zakończenie profilowania oznacza w praktyce? Przykładowo to, iż migrant zarobkowy z Polski może być poproszony o okazanie dokumentu tożsamości, by sprawdzić, czy nie jest on przypadkiem nielegalnych uchodźcą z Afryki Północnej. Jest to może dość przejaskrawiony przykład, ale dobrze oddający zniesioną zasadę. Reasumując, funkcjonariusze nie mogą podejrzewać osób o pewne przestępstwa lub naruszenia prawa z racji koloru skóry. Mogą jednak podejrzewać ich o to samo, np. z racji ich zdaniem nietypowego zachowania i kraju, z którego przylecieli do Holandii. Dlatego też w praktyce raczej nie zmieni się zbyt wiele.